Kitoblar

Парламент дипломатияси

Ушбу қўлланмада парламент дипломатиясининг тушунчаси, мақ- садлари, вазифалари, принциплари, устувор йўналишлари, уни амалга оши- риш механизми, ҳуқуқий асослари, парламентлараро ташкилотлар билан ҳамкорлик йўналишлари ҳамда парламент дипломатиясининг Ўзбекистон ташқи сиёсатида турган ўрни ва аҳамияти, маҳаллий кенгашлар фаолияти да парламент дипломатиясини роли ёритилган. Қўлланма Олий Мажлиси палаталари депутат ва сенаторлари, де- вон ходимлари, маҳаллий Кенгашлар депутатлари ва котибияти ходим- ларига мўлжалланган. Ундан парламент дипломатиясига қизиқувчилар, илмий ходимлар, профессор-ўқитувчилар ва кенг жамоатчилик фойдала- ниши мумкин. Қўлланма USAIDнинг Хуқуқий ислоҳотлар дастури доирасида ишлаб чиқилди ва чоп этилди.

Bola huquqlari

Ushbu ko'rgazmali qo'llanma maktabgacha ta'lim tashkilotlari tarbiya- lanuvchilari uchun mo'ljallangan bo'lib, unda bolalarning fundamental huquq- lari, erkinliklari va majburiyatlari ko'rgazmali shaklda yoritilgan. Qo'llanmani tayyorlashda foydalanilgan suratlar majmui internet saytlaridan yig'ilgan.

Bola huquqlari

Ushbu uslubiy qo'llanma O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2023-yil 7-fevraldagi "O'zbekiston Respublikasida Inson huquqlari sohasidagi Milliy ta'lim dasturini tasdiqlash to'g'risida"gi qarorining 25-bandiga muvofiq tayyorlangan. Qo'llarımada bola huquqlariga doir asosiy tushunchalar hamda bolalarning fundamental huquq va erkinliklari, xususan, bolalarning yashash, shaxsiy daxlsizlik huquqi, ism va fuqarolikka ega bo'lish huquqi, sog'lig'ini saqlashga bo'lgan huquqi, oilaviy munosabatlarga bo'lgan huquqi, ta'lim olish huquqi, dam olish va o'ynash huquqi, mehnat qilish huquqi, so'z va e'tiqod erkinligi huquqi, xususiy mulkka bo'lgan huquqi, erkin ma'lumot olish, fikr bildirish huquqi, nogironligi bo'lgan bolalar huquqlari yoritilgan. Shuningdek, qo'llanmada bola huquqlarini himoya qiluvchi tashkilotlar, jumladan Bolalar ombudsmani to'g'risidagi ma'lumotlar o'rin olgan. Qo'llanmani tayyorlashda foydalanilgan suratlar majmui internet saytlaridan yig'ilgan, shuningdek "Campasito" qo'llanmasidan foydalanilgan. Qo'llanma yordamida bolaning fundamental huquq va erkinliklari sohasida umumiy ma'lumotga hamda maktabgacha ta'lim tashkilotlari tarbiyalanuvchilarida inson huquqlari sohasidagi bilim va ko'nikmalarni shakllantirish bo'yicha uslubiy ko'rsatmalarga ega bo'lish mumkin. Unda maktabgacha ta'lim tashkilotlari tarbiyalanuvchilariga inson huquqlari to'g'risidagi dastlabki bilim va ko'nikmalarni o'rgatish bo'yicha usullar, turli mashqlar o'z ifodasini topgan. Ushbu nashr maktabgacha ta'lim tashkilotlarining pedagog xodimlari uchun mo'ljallangan.

Jinoyat protsessida dalillar va isbotlash

Mazkur o'quv qo'llanmada dalil tushunchasi va turlari, isbot qilish tushunchasi va subyektlari, tergov va boshqa protsessual harakatlarni amalga oshirish, isbotlashda tezkor-qidiruv faoliyati natijalaridan foydalanish, dalillarni to'plash, tekshirish va baholash usullari, sudgacha va sud bosqichida isbot qilish, alohida toifadagi jinoyat ishlarini yuritishda isbot qilish, jinoyat ishini tugatishda isbotlashning o'ziga xos xususiyatlari kabi mavzular yoritilgan.

Vorislik va oila huquqi

Mazkur darslik yangi tahrirdagi O'zbekiston Respublikasining Konstitut- siyasi, fuqarolik, meros va oila qonunchilik hujjatlari asosida mamlakatimiz Y31 Prezidenti Sh. Mirziyoyevning 2022-yil 28-yanvardagi PF-60-sonli Farmoni bilan tasdiqlangan "2022-2026-yillarga mo'ljallangan Yangi O'zbekistonning taraqqiyot strategiyasi"da belgilab berilgan ustuvor yo'nalishlarga va qonunchilikdagi 2024-yil 1-yanvarga qadar kiritilgan o'zgarishlarga mos ravishda yozildi. Darslik yuridik ta'lim muassasalari uchun davlat ta'lim standartlariga mos holda zamonaviy pedagogik texnologiyalar, yangi o'quv modul tizimlarini qo'llagan holda tayyorlandi. Nashr huquqshunoslik fani o'qitiladigan oliy va o'rta-maxsus ta'lim muassasalariga darslik sifatida tavsiya etiladi.

Vorislik va oila huquqi

Mazkur o'quv qo'llanma yangi tahrirdagi O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, fuqarolik, meros va oila qonunchilik hujjatlari asosida qisqa savol-javob tarzida tayyorlangan. Mavzular doirasida kazuslar ham berilgan bo'lib, bu talabani amaliy mushohada yuritishga undaydi. O'quv qo'llanma Toshkent davlat yuridik universiteti talabalari va boshqa oliy o'quv yurti yuridik ta'lim muassasalarining yurisprudensiya yo'nalishida ta'lim oladigan talabalarga mo'jallangan.

Xalqaro xususiy huquqda kollizion normalar

Mazkur o'quv qo'llanmada xalqaro xususiy huquqda kollizion normalarning tutgan o'rni hamda ahamiyati to'g'risida ilmiy qarashlar va nazariy masalalarga e'tibor qaratiladi. Xalqaro xususiy huquq tizimida kollizion normalarga doir umumiy nazariy qarashlar tahlil etilgan boʻlib, u o'quvchining kollizion normalarni qo'llash masalalariga doir bilimlarini yanada mustahkamlashga yordam beradi. Ushbu qo'llanma huquqshunoslar, davlat idoralari xodimlari, bu sohaga qiziquvchi bakalavr va magistrant talabalar uchun mo'ljallangan.

Xalqaro xususiy huquqda yurisdiksiya

Ushbu o'quv qo'llanmada xalqaro xususiy huquq fanining "Xalqaro xususiy huquqda yurisdiksiya" mavzusi doirasida xalqaro sudlovlilik tushunchasi, xalqaro fuqarolik protsessining huquq tizimidagi o'rni, xalqaro sudlovlilik turlari to'g'risida ma'lumot beriladi. Shuningdek, mazkur o'quv qo'llanma talabalarning ushbu mavzular bo'yicha mustaqil ta'lim olish ko'nikmasini shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etadi. O'quv qo'llanma yurisprudensiya ta'lim yo'nalishida tahsil olayotgan oliy o'quv yurtlari talabalari, amaliyotchi va ilmiy xodimlar uchun mo'ljallangan.

Bitimlar

Ushbu o'quv qo'llanma bitimlar tushunchasi, uning turlari, shakllari, bitimning haqiqiylik shartlari, haqiqiy bo'lmagan bitimlarning huquqiy asoslari, jumladan, qonun shakliga va uning mazmuniga mos kelmagan bitimlar, muomalaga layoqatsiz shaxslar tarafidan tuzilgan bitimlar, yuridik shaxsning muomala layoqatidan chiqib tuzgan bitimlari, shaxs erk-irodasiga qarshi tuzilgan bitimlarni haqiqiy emas deb topish tartibotini, shuningdek, haqiqiy bo'lmagan bitimlarning ikki turi hisoblangan nizoli hamda o'z-o'zidan haqiqiy bo'lmagan bitim nisbatlarini, bitimning haqiqiy emaslik oqibatlarini qo'llashning huquqiy asoslarini, rivojlanishining ustuvor jihatlari va xorijiy davlatlar tajribasi kabi masalalar tahlil etilgan. O'quv qo'llanma huquqshunoslik oliy o'quv yurtlarining talabalari, magistrlari, doktorantlari, o'qituvchilari va bitimlarga oid masalalariga qiziquvchi keng kitobxonlar ommasiga mo'ljallangan.

BMT xalqaro sudi va xalqaro jinoyat sudi: savollar va javoblarda

Ozodlikdan mahrum qilish jazosini tayinlash

Ingliz shartnoma huquqi

Kiberjinoyatchilik

Ushbu o'quv qo'llanmada kiberjinoyatchilik moduli tushunchasi, uning turdosh fanlar tizimidagi o'rni; kiberjinoyatchilik tushunchasi, turlari, shakllari va uning belgilari hamda ko'rsatkichlari, tarkibi, tuzilishi; kiberjinoyatchilik sabablari tushunchasi va uni vujudga keltiruvchi shart- sharoitlar hamda omillar; kiberjinoyatchilikning oldini olish siyosati hamda choralari, subyektlari faoliyati, ularning vazifalari; kiberjinoyatchilikka qarshi kurashda xalqaro hamkorlik va xorijiy davlatlar tajribasi; kiberjinoyatchilik uchun javobgarlik masalalari bayon etilgan. O'quv qo'llanma oliy va o'rta maxsus o'quv yurtlari talabalari, doktorantlar, mustaqil izlanuvchilar, ilmiy xodimlar hamda huquqni muhofaza qiluvchi organ xodimlari uchun mo'ljallangan.

Kimyo atamalarining izohli lug'ati

"Kimyo atamalarining izohli lug'ati" da noorganik, organik, fizik, analitik va biokimyo, kimyoviy texnologiyaning asosiy jarayonlari va qurilmalari bo'yicha 4123 mingga yaqin eng ko'p ishlatiladigan o'zbek, ingliz va rus tillaridagi atamalar va terminologik iboralar va ularning o'zbek tilidagi qisqacha izohi mavjud. U tadqiqotchilar, texnologiar, tarjimonlar, o'qituvchilar, doktorantlar, kimyo fakultetlari va universitetlari talabalari uchun mo'ljallangan. Bundan tashqari, lug'at kimyo bo'yicha umumiy ma'lumotnoma sifatida ishlatilishi mumkin. Lug'atda keltirilgan terminologiya xalqaro nomenklatura va so'nggi mahalliy terminologiya standartlariga mos keladi.

Axborot makonida shaxsiy hayot daxlsizligi huquqini ta'minlashning konstitutsiyaviy-huquqiy asoslari

Mazkur monografiyada shaxsiy hayot daxlsizligi huquqi tushunchasi va huquqiy tabiati, raqamli texnologiyalarning shaxsiy hayot daxlsizligi huquqiga nisbatan ta'siri, shaxsiy hayot daxlsizligi huquqining konstitutsiyaviy kafolatlarining rivojlanish bosqichlari, axborot makonida shaxsiy hayot daxlsizligini ta'minlashning konstitutsiyaviy asoslari, raqamlashtirish sharoitida shaxsiy ma'lumotlar daxlsizligını ta'minlashning huquqiy tartibga solish tizimi va himoya qilish mexanizmlari, raqamli texnologiyalar rivojlanish sharoitida shaxsiy hayot daxlsizligini ta'minlashga oid muammolar, virtual makonda shaxsiy hayot daxlsızlıgını himoyalash tizimini jony etish istiqbollari aks etgan.

Суд экспертлик фаолиятида эксперимент

Мазкур монографияда эксперт экспериментининг тушунчаси, мақсадлари ва турлари, экспертиза тадқиқотлари методлари тизимида экспериментнинг ўрни, экспертиза методикаларини ишлаб чиқиш ва такомиллаштиришда эксперимент- нинг аҳамияти, ўтказилган экспериментлар натижаларини баҳолаш мезонлари, экспериментнинг экспертиза тадкикотлари боскичи сифатидаги аҳамияти хамда эксперт хулосасининг ишончлилигини таъминлашда эксперт экспериментининг ўрни ва аҳамияти билан боғлиқ масалалар назарий ва амалий жиҳатдан ёритиб берилган. Шунингдек, алоҳида турдаги суд экспертизаларини ўтказишда эксперт экспериментини ўтказиш ҳамда эксперт эксперименти натижаларини эксперт хулосасида акс эттириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чикилган. Монография хукукшунослик олий ўқув юртларининг талаба, тингловчи ва курсантлари, профессор-ўқитувчилари, шунингдек, ҳукуқни муҳофаза қилувчи органлар ходимлари терговчи, суриштирувчи, терговга кадар текширувни амалга оширувчи органнинг мансабдор шахслари учун мўлжалланган.

Jinoyat tarkibining subyektiv belgilariga ko'ra jinoyatlarni kvalifikatsiya qilishning nazariy va amaliy jihatlari

Ushbu monografiyada jinoyat tarkibi subyektiv tomonining umumiy tavsifi, subyektiv tomon belgilarining yuridik tahlili, jinoyatlarni jinoyat tarkibining subyektiv tomoni belgilariga ko'ra kvalifikatsiya qilish masalalari tahlil etilgan. Monografiya oliy va o'rta-maxsus o'quv yurtlarida huquqshunoslik yo'nalishi boʻyicha tahsil olayotgan talabalarga, shu mavzuda ilmiy izlanishlar olib borayotgan tadqiqotchilarga, sud va boshqa huquqni muhofaza qiluvchi amaliyotchi xodimlarga mo'ljallangan.

Sun'iy intellektning xaqaro tijorat arbitrajida nizolarni hal qilishdagi ahamiyati

Mazkur monografiyada O'zbekiston Respublikasida faoliyat olib boruvchi ommaviy axborot vositalarining konstitutsiyaviy-huquqiy asoslari, ular faoliyatining erkinligi va qonunga muvofiq ishlashi, jurnalistik va blogerlik faoliyati, so'z va axborot tashish erkinligi kafolati, shuningdek, senzuraga yo'l qo'ymaslik masalalari, jurnalistik tekshiruv o'tkazishning huquqiy asoslari hamda ommaviy axborot vositalarining javobgarlik kabi masalalar tegishli tartibda boblar va paragraflarda aks etgan. Mazkur monografiya "Konstitutsiyaviy huquq" moduli bo'yicha o'quv dasturi negizida tayyorlangan bo'lib, 60420100 - "Yurisprudensiya (faoliyat turlari bo'yicha)" yo'nalishidagi yuridik oliy ta'lim muassasalari va fakultetlari talabalari uchun moʻljallangan.

Yoshlarning huquqiy madaniyatini yuksaltirish

Mazkur monografiyada yoshlarning huquqiy madaniyatini yuksaltirishga doir qarashlar va konsepsiyalar hamda ilmiy-nazariy asoslari va o'ziga xos xususiyatlari, bu jarayonda fuqarolik jamiyati institutlarining ishtiroki yoxud uning tashkiliy- huquqiy jihatlari yoritilgan. Monografiya huquqiy targ'ibotchilar, oliy va o'rta maxsus ta'lim muassasalari o'qituvchi-pedagoglari, ilmiy xodimlar, tadqiqotchilar, O'zbekiston Respublikasi yoshlar ishlari agentligi va mahalladagi yoshlar yetakchilari hamda yoshlar muammosi bilan shug'ullanuvchi mutaxassislarga mo'ljallangan.

Фуқаролик: муҳим маълумотлар

Конституция ҳар бир давлатнинг асосий қонунидир. Конс- титуциядаги нормалар давлат тузумини, бошқарув тартибини, ундаги фуқароларнинг ҳуқуқ ва бурчларини, давлат, жамият ва фуқароларнинг ўзаро муносабатларини, маъмурий-ҳудудий тузилишини белгилаб беради. Шу сабабли уни ҳар қандай дав- латнинг ўзига хос паспорти дейишимиз мумкин. Янги таҳрирдаги Конституциямизнинг биринчи бўлимидан «Халқ ҳокимиятчилиги» боби ўрин олган бўлиб, ушбу боб Конституциянинг асоси ҳисобланади. Чунки ҳар қандай мам- лакатни мустақил давлат дейиш учун у аниқ давлат шаклига, давлат суверенитетига, давлат бошқарувининг асосларига эга бўлиши керак.