Kitoblar

Жиноят процессида рад қилиш институтининг илмий-методологик асослари

AQSH raqamli diplomatiyasi

Mazkur monografiyada AQSH raqamli diplomatiyasining nazariy-konseptual jihatlari, tashqi siyosatidagi ahamiyati hamda bugungi kunda AQSHning Markaziy Osiyodagi tashqi siyosatida istiqbollari atroflicha tadqiq etilgan. Monografiya Toshkent davlat yuridik universiteti umumta'lim fanlar va madaniyat kafedrasining 2025-yil 4-martdagi 15-sonli bayonnomasiga asosan nashrga tavsiya etilgan.

Big dataning fuqarolik-huquqiy rejimi

Monografiyada ilk bor Big Data (katta ma'lumotlar)ning fuqarolik- huquqiy rejimi bilan bog'liq ilmiy va amaliy muammolari yangicha yondashuv asosida kompleks tarzda tadqiq etilgan. Muallif ilmiy-nazariy va amaliy asoslar orqali Big Data sohasiga oid huquqiy normalarni takomillashtirish zaruratini asoslab, amaldagi fuqarolik qonunchiligiga tegishli o'zgartirish va qo'shimchalar kiritishni taklif etadi. Monografiyada ilgari surilgan takliflar, umumlashtirilgan xulosa va qoidalar Big Data doirasida ma'lumotlarni himoya qilish hamda maxfiylikni ta'minlashga qaratilgan qonunchilikni takomillashtirishda qo'llanishi mumkin. Shuningdek, tadqiqot natijalaridan O'zbekiston Respublikasining intellektual mulk sohasidagi qonunchilikni takomillashtirish, "Xalqaro xususiy huquq", "Fuqarolik huquqi", "Kiber huquq", "Xalqaro tijorat huquqi", "Intellektual mulk huquqi" fanlarini o'qitish va ushbu fanlar boʻyicha darsliklar, o'quv qo'llanmalar, ma'ruza matnlari, o'quv kurslari dasturlari yaratish hamda ilmiy-tadqiqot ishlarida va fuqarolarning huquqiy ongi va madaniyatini oshirishda samarali foydalanish mumkin.

Norma ijodkorligini takomillashtirishning ustuvor yo'nalishlari

Mazkur monografiyada muallif A. Xujanazarovning "Raqamli texnologiyalar rivojlanishi sharoitida norma ijodkorligining tashkiliy- huquqiy mexanizmlarini takomillashtirish" mavzusidagi (DSc) dissertatsiya ishi doirasida norma ijodkorligini takomillashtirishning ustuvor yo'nalishlari yoritilgan. Jumladan, norma ijodkorligi tushunchasi, qonunchilik hujjatlari loyihalarining huquqiy ekspertizasi, norma ijodkorligi faoliyatining raqamli transformatsiyasi, unda sun'iy intellektni qo'llashning tashkiliy-huquqiy jihatlari, ushbu faoliyatda korrupsiyaga qarshi, gender- huquqiy, iqtisodiy-moliyaviy, lingvistik ekspertizalarining ahamiyati kabi masalalar o'rin olgan. Shuningdek, norma ijodkorligini monitoring qilishning tashkiliy-huquqiy jihatlari, ushbu faoliyatda fuqarolar ishtiroki, to'g'ridan to'g'ri amal qiluvchi qonunlar yo'nalishlari ko'rib chiqilgan. Monografiya huquqshunoslik yo'nalishida ta'lim oluvchi talabalarga, ilmiy tadqiqotchilarga, yuridik amaliyot mutaxassislariga va norma ijodkorligi sohasiga qiziquvchi keng kitobxonlar ommasiga mo'ljallangan.

O'zboshimchalik bilan qurilgan imoratning fuqarolik-huquqiy rejimi

Ushbu monografiyada amaldagi qonunchilikdagi o'zboshimchalik bilan qurilgan imorat tushunchasining ta'rifi, turlari, bu xususda amaliyotda mavjud muammolar tadqiq etilgan. Ilmiy asoslangan va muhim amaliy ahamiyat kasb etuvchi takliflar ishlab chiqilgan. Shuningdek, o'zboshimchalik bilan qurilgan imoratga mulk huquqini e'tirof etish asoslari va tartibi, bunday munosabat ishtirokchilarining huquq va majburiyatlari, fuqarolik-huquqiy javobgarligi masalalari, bu boradagi olimlarning turli xil yondashuvlari tahlil qilingan. Xorijiy davlatlar qonunchiligini tahlil qilish bilan birga tegishli ilmiy xulosalar, takliflar va tavsiyalar ishlab chiqilgan. Monografiyadan sudyalar, advokatlar, huquqni muhofaza qiluvchi organ xodimlari, yuristlar va ilmiy tadqiqotchilar foydalanishlari mumkin.

Anglo-sakson huquq tizimida intellektual mulk huquqini tartibga solish masalalari

Mazkur monografiyada anglo-sakson huquq tizimida intellektual mulk huquqini tartibga solish masalalarining nazariy va amaliy jihatlari o'rganilgan. Shuningdek, monografiyada milliy va xalqaro manbalar, shu jumladan, WIPO shartnomalari ko'rib chiqilgan; tovar belgilarini ro'yxatga olish, ajratish va foydalanish tartibi tahlil qilingan; mualliflik huquqining rivojlanishi, tamoyillari va obyektlari, patentlash jarayoni va patent huquqlarini himoya qilish mexanizmlari muhokama qilingan; ayrim xalqaro huquq normalarini milliy qonunchiligimizga implementatsiya qilishga oid takliflar ilgari surilgan.

Iqtisodiy sudlarda soddalashtirilgan va buyruq tartibida ish yuritishning protsessual xususiyatlari

Ushbu monografiyada iqtisodiy sudlarda soddalashtirilgan tartibda va buyruq tartibida ish yuritishning o'ziga xos xususiyatlari, soddalashtirilgan tartibda ko'riladigan ishlar, iqtisodiy sudlarda soddalashtirilgan tartibda ko'rish mumkin bo'lmagan ishlar, sud buyrug'i chiqarish bo'yicha talablar, sud buyrug'i chiqarishning protsessual tartibi, sud buyrug'i berish to'g'risidagi arizani rad qilish va qaytarish asoslari, buyruq tartibidagi ishlarni iqtisodiy sudlarda ko'rib chiqishni takomillashtirish yoritilgan. Shuningdek, rivojlangan davlatlar qonunchiligi tahlil qilingan bo'lib, tegishli ilmiy xulosalar, takliflar va tavsiyalar ishlab chiqilgan. Monografiyadan professor-o'qituvchilar, ilmiy tadqiqotchilar, qonun ijodkorligi jarayonida bevosita qatnashuvchi shaxslar foydalanishlari mumkin.

Internat tizimida bola huquqlari himoyasining xalqaro-huquqiy tartibga solinishi

Ushbu monografiya internet tizimida bola huquqlarini himoya qilishga bag'ishlangan. Monografiyada raqamli makonda bolalarga nisbatan sodir etilayotgan zamonaviy xavf va tahdidlar, ularni himoya qiluvchi mexanizm va standartlarning qabul qilinishi va ularning mazmunan rivojlanishi o'rganilgan. Raqamli makonda bola huquqlarini himoya qilishga oid xalqaro huquqiy konsepsiyalar tahlil qilingan. Shuningdek, internet tizimida bolalarning huquqlarini himoya qilishga nisbatan xalqaro standartlarni hisobga olgan holda milliy tizimni takomillashtirishning amaliy jihatlari tahlil qilingan. Monografiya oliy va o'rta maxsus o'quv yurtlarida huquqshunoslik yo'nalishi bo'yicha tahsil olayotgan tadqiqotchilar, magistrantlar va talabalarga, shuningdek, mazkur masala bilan qiziquvchi keng kitobxonlar ommasiga mo'ljallangan.

Ekologiya sohasida maxsus vakolatli Respublika ijro etuvchi hokimiyat organlari faoliyatini huquqiy tartibga solish

Monografiya ekologiya sohasida maxsus vakolatli respublika ijro etuvchi hokimiyat organlari faoliyatini huquqiy tartibga solishga bag'ishlangan bo'lib, unda mazkur sohadagi maxsus vakolatli respublika ijro etuvchi hokimiyat organlari faoliyatining nazariy-huquqiy asoslari, ular faoliyatining ma'muriy- huquqiy mexanizmlari hamda xorijiy mamlakatlar tajribasi tahlil qilingan. Bundan tashqari, olib borilgan tadqiqotlar natijasida milliy qonunchilikni takomillashtirish yuzasidan amaliy taklif va tavsiyalar ishlab chiqilgan. Ushbu monografiya bakalavr va magistratura bosqich talabalari, tadqiqotchilar, professor-o'qituvchilar va amaliyotchilar uchun mo'ljallangan.

Davlat fuqarolik xizmatida rag'batlantirish choralarini qo'llashning tashkiliy-huquqiy asoslari

Mazkur monografiyada davlat fuqarolik xizmatida rag'batlantirish choralarini qo'llashga oid milliy, xalqaro va xorij mamlakatlaridagi huquq normalarining rivojlanish yo'nalishlari, ularni qo'llash amaliyoti hamda nomoddiy rag'batlantirishga oid ilmiy-nazariy qarash va yondashuvlar o'rganilib, O'zbekiston Respublikasida davlat fuqarolik xizmatida rag'batlantirish asoslarini takomillashtirish bo'yicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqilgan. Ushbu monografiya amaliyotchi mutaxassislar, yuridik oliy o'quv yurtlari o'qituvchilari, bakalavr hamda magistratura yo'nalishida tahsil olayotgan talabalarga mo'ljallangan.

Milliy mentalitet va mobil ko'nikmalar

Monografiya oliy o'quv yurtlarida "Professional ko'nikmalar va rivojlanish", "Shaxsiy rivojlanish" modullaridan saboq olayotgan talabalar, ularning ustozlari hamda o'zining shaxsiy mobil ko'nikmalarini rivojlantirish istagida bo'lgan keng kitobxonlar auditoriyasiga mo'ljallangan. Unda "soft skills" - "yumshoq" yoki "mobil" ko'nikmalarning eng muhim turlari, ularning milliy xarakter va ruhiyatdagi ko'rinishlarini batafsilroq yoritishga harakat qilingan. Ushbu maqsadda muallif o'zbek xalqi maqollari, hikmat va rivoyatlari, millatimizning ko'p asrlik hayotiy tajribalariga tayanadi, ularning insoniyat muomala madaniyatiga qo'shgan hissasiga e'tibor qaratadi.

Qilmishning jinoiyligini istisno qiluvchi holat sifatida oxirgi zaruratning nazariy va amaliy jihatlari

Ushbu monografiyada jinoyat huquqining instituti sifatida qilmishning jinoiyligini istisno qiluvchi holatlardan biri bo'lgan oxirgi zaruratning nazariy hamda amaliy jihatlari o'rganilgan. Shu bilan birga, oxirgi zaruratning qonuniy mavjudligini aniqlashda xavfga hamda uni bartaraf etishga oid shartlar, oxirgi zarurat holatida yetkazilishiga ruxsat berilgan zarar chegarasi va qilmishni jinoyat-huquqiy baholash masalalari tahlil qilingan. Oxirgi zaruratga oid ilg'or davlatlar tajribasi o'rganilib, milliy va xorijiy normativ-huquqiy hujjatlar, qonunni qo'llash amaliyoti tahlili asosida ushbu normalarni qo'llashga oid milliy qonunchilikni yanada takomillashtirish bo'yicha taklif hamda tavsiyalar ishlab chiqilgan.

O'zbekiston va buyuk g'alaba: Front hamda frontorti ishtirokchilariga qaratilayotgan yuksak e'tiborning huquqiy kafolatlari

Mazkur monografiyada o'zbekistonliklarning eng og'ir va murakkab bir davrda, xususan, Ikkinchi jahon urushi yillarida fashizmga qarshi safarbar etilishi, respublika iqtisodiy va harbiy-texnik vositalarining urush ehtiyojlariga yo'naltirilishi bilan bog'liq jarayonlar, xalqimizning frontortidagi matonati va buyuk insonparvarlik fazilatlari, ayni paytda chekkan zahmatlari tarixiy hujjatlar va manbalar asosida yoritilgan. Shuningdek, frontlarda jangchilarimizning ko'rsatgan yuksak jasorati, respublikamizda tashkil topgan milliy hamda umumqo'shin qismlarining fashizmga qarshi janglardagi mislsiz, va nihoyat, g'alabani ta'minlashga qo'shgan munosib hissalari xolislik, adolat nuqtayi nazaridan tahlil qilingan. Shu bilan bir qatorda, kitobda Ikkinchi jahon urushi qatnashchilari va frontorti ishtirokchilarining xotiralari ham o'rin olgan. Tinchlikning tarixiy ahamiyatiga alohida e'tibor qaratib o'tilgan. Mazkur monografiya Oliy va o'rta maxsus o'quv yurtlari talabalari hamda O'zbekiston tarixi bilan qiziquvchi barcha kitobxonlar uchun mo'ljallangan.

Jinoyat protsessi ishtirokchilari xavfsizligini ta'minlashning jinoyat - protsessual jihatlari

Ushbu monografiyada jinoyat protsessida xavfsiz ishtirok etishni ta'minlash sohasida vujudga keladigan, o'zgarib turadigan va tugatiladigan jinoyat-protsessual munosabatlar bilan bog'liq masalalar ko'rib chiqiladi. Shu bilan birga, Germaniya, AQSh, Rossiya kabi ilg'or xorijiy davlatlar tajribasi o'rganilib, amaliyotdagi muammo va kamchiliklarni bartaraf etish masalalariga to'xtalib, ayrim muammolarning yechimi yuzasidan taklif va tavsiyalar berilgan. Monografiya ilmiy tadqiqotchilar, oliy yuridik ta'lim muassasalarining talabalari va magistrantlari hamda mazkur mavzuga qiziquvchilar uchun mo'ljallangan.

Talabalarda kreativlik ko'nikmasini rivojlantirish

Monografiyada kreativlik ko'nikmasi rivojlanishining nazariy asoslari, kreativlikning tuzilishi, turlari, mezonlari va omillari o'rganilgan; "kreativlik" tushunchasining talqin qilinishidagi ko'p variantlilik va noaniqlik muammosi tahlil qilingan; ta'lim muassasalarida talabalar o'rtasida kreativlikni rivojlantirish muhimligi hamda uning mutaxassislarning kasbiy faoliyatiga ta'siri masalasi tadqiq etilgan; kreativlik ko'nikmasini rivojlantirish bo'yicha mutaxassislarning tavsiyalari, interaktiv o'yin va mashqlar keltirilgan. Monografiya o'qituvchilar, tadqiqotchilar va talabalar kreativligini rivojlantirish muammosiga qiziqqan keng kitobxonlar uchun mo'ljallangan.

Jinoyat huquqida sababiy bog'lanish

Ushbu monografiyada jinoyat huquqi nazariyasida jinoyat tarkibi obyektiv tomonining nazariy asoslari, jinoyat obyektiv tomoni belgilari jinoyat tarkibi to'g'risidagi ta'limot shakllanishi va rivojlanishining asosi, jinoyat tarkibi obyektiv tomonining zaruriy va fakultativ belgilari umumiy tavsifi, jinoyat huquqida sababiy bog'lanishni o'rganishning metodologik asoslari, jinoyat huquqida sababiy bog'lanish va uning determinizm bilan o'zaro munosabati, sababiy bog'lanish haqidagi nazariyalar va ularning muammolari, jinoyat huquqida sababiy bog'lanish va uni aniqlashda mezon, prinsip va qoidalar: harakatsizlikda sababiy bog'lanishning muammolari, shuningdek, ular bilan bog'liq jinoyatlarni kvalifikatsiya qilish va jazo tayinlash masalalari bayon qilingan. Mazkur monografiyada oliy o'quv yurtlari talabalari, yuridik ta'lim muassasalarining professor-o'qituvchilari, doktorantlar, mustaqil izlanuvchilar, ilmiy xodimlar hamda huquqni muhofaza qiluvchi organ xodimlari uchun mo'ljallangan.

Sud qarorlarini majburiy ijro etish shartlari va tartibi

Monografiyada sud qarorlarini ijro majburiy ijro etishning shartlari va tartibi, sud qarorlarini ijrosi tushunchasi va mohiyati, majburiy ijro etiladigan ijro hujjatlar tizimi, majburiy ijro etuvchi organning huquqiy holati, ijro harakatlarini amalga oshirishning protsessual-huquqiy masalalari, majburiy ijro etish asoslari va choralari, Undiruvni qarzdorning pul mablag'lariga qaratish, Qarzdorning mol- mulkini aniqlash, xatlash, baholash, saqlash va realizatsiya qilish masalalari ilmiy va amaliy jihatdan tahlil etilgan. Monografiya huquqshunoslar, huquqni qo'llovchi shaxslar, tadqiqotchilar, yuridik sohadagi ta'lim muassalalari talabalari, va keng kitobxonlar uchun mo'ljallangan.

Iqtisodiy protsessda odil sudlovni amalga oshirishga ko'maklashuvchi shaxslar ishtirokini takomillashtirish (Nazariy-huquqiy va protsessual jihatlari)

Ushbu monografiyada odil sudlovni amalga oshirishga ko'maklashuvchi shaxslarning doirasi va tushunchalari, sudya yordamchisi (sud majlisi kotibi)ning iqtisodiy protsessdagi huquqiy maqomi, odil sudlovni amalga oshirishga ko'maklashuvchi shaxslarning huquq subektliligi, iqtisodiy sud ishlarini yuritish ishtirokchilari ichidagi o'rni, ularning huquqiy maqomi va sudda ishtirok etish tartibi, xorijiy davlatlar tajribasi asosida qonunchilikni takomillashtirish va uni amaliyotda qo'llashning samaradorligini oshirishning zamonaviy tendensiyalari qiyosiy-huquqiy tahlili, ishlami masofadan turib hal qilishga oid masalalar tahlil qilingan Shuningdek, qonun hujjatlariga bir qancha o'zgartirish va qo'shimchalar kiritish, qonun loyihasi hamda amaliy takliflar asoslantirilgan bo'lib va yakunida tegishli ilmiy xulosalar, takliflar va tavsiyalar ishlab chiqilgan. Monografiyadan professor-o'qituvchilar, ilmiy tadqiqotchilar, qonun ijodkorligi jarayoni ishtirokchilar, mustaqil izlanuvchilar foydalanishlari mumkin.

Iqtisodiy sudlarda sud xarajatlarini undirishning o'ziga xos xususiyatlari

Ushbu monografiyada sud xarajatlari tushunchasi va rivojlanish tarixi, iqtisodiy sudlarda sud xarajatlarini undirishning umumiy masalalari, davlat boji to'lovlarini to'lash va undirishning o'ziga xos xususiyatlari, ishni ko'rish bilan bog'liq sud chiqimlarini to'lash va undirishning o'ziga xos xususiyatlari, Sud xarajatlarini undirishda xorijiy tajriba, sud xarajatlarini undirish masalalarining istiqbollari yoritilgan. Shuningdek, iqtisodiy sudlarda sud xarajatlarini undirishning muammolarni tadqiq etish jarayonida huquqni qo'llash amaliyoti va rivojlangan davlatlar qonunchiligi tahlil qilingan bo'lib, tegishli ilmiy xulosalar, takliflar va tavsiyalar, qonunchilik nazariyasini ishlab chiqish va iqtisodiy sudlarda sud xarajatlarini undirish samaradorligini oshirishga qaratilgan. Monografiyadan professor-o'qituvchilar, ilmiy tadqiqotchilar, qonun ijodkorligi jarayonida bevosita qatnashuvchi shaxslar, talabalar, sud va huquqni muxofaza qiluvchi organ xodimlari foydalanishlari mumkin.

Voyaga yetmaganlarni jinsiy daxlsizligiga qarshi jinoyatlarning oldini olish masalalari