Kitoblar

Уруш ва тинчлик

Ўзбек тилининг изоҳли луғати 1 жилд

Луғат ҳозирги ўзбек адабий тилида кенг истеъмолда бўлган 80 мингга якин сўз ва сўз бирикмаларини, фан, техника, санъат ва маданият соҳаларига оид терминларни, бир неча шевада қўлланадиган сўзларни, баъзи тарихий ва эскирган атамаларни ўз ичига олади. Луғатда берилган сўзларнинг амалда қўлланиши ХХ аср ўзбек адабиёти ва матбуотидан олинган мисоллар билан далилланган. Луғат ўзбек тилшунослиги ва туркийшунослик бў- йича мутахассислар, таржимонлар, оммавий ахборот воситалари ходимлари, олий таълим муассасаларининг ўқитувчилари ва талабалари, шунингдек, кенг ўқувчилар оммаси учун мўлжалланган.

Ўзбек тилининг изоҳли луғати 2 жилд

Луғат ҳозирги ўзбек адабий тилида кенг истеъмолда бўлган 80 мингга якин сўз ва сўз бирикмаларини, фан, техника, санъат ва маданият соҳаларига оид терминларни, бир неча шевада қўлланадиган сўзларни, баъзи тарихий ва эскирган атамаларни ўз ичига олади. Луғатда берилган сўзларнинг амалда қўлланиши ХХ аср ўзбек адабиёти ва матбуотидан олинган мисоллар билан далилланган. Луғат ўзбек тилшунослиги ва туркийшунослик бў- йича мутахассислар, таржимонлар, оммавий ахборот воситалари ходимлари, олий таълим муассасаларининг ўқитувчилари ва талабалари, шунингдек, кенг ўқувчилар оммаси учун мўлжалланган.

Ўзбек тилининг изоҳли луғати 3 жилд

Луғат ҳозирги ўзбек адабий тилида кенг истеъмолда бўлган 80 мингга якин сўз ва сўз бирикмаларини, фан, техника, санъат ва маданият соҳаларига оид терминларни, бир неча шевада қўлланадиган сўзларни, баъзи тарихий ва эскирган атамаларни ўз ичига олади. Луғатда берилган сўзларнинг амалда қўлланиши ХХ аср ўзбек адабиёти ва матбуотидан олинган мисоллар билан далилланган. Луғат ўзбек тилшунослиги ва туркийшунослик бў- йича мутахассислар, таржимонлар, оммавий ахборот воситалари ходимлари, олий таълим муассасаларининг ўқитувчилари ва талабалари, шунингдек, кенг ўқувчилар оммаси учун мўлжалланган.

Ўзбек тилининг изоҳли луғати 4 жилд

Луғат ҳозирги ўзбек адабий тилида кенг истеъмолда бўлган 80 мингга якин сўз ва сўз бирикмаларини, фан, техника, санъат ва маданият соҳаларига оид терминларни, бир неча шевада қўлланадиган сўзларни, баъзи тарихий ва эскирган атамаларни ўз ичига олади. Луғатда берилган сўзларнинг амалда қўлланиши ХХ аср ўзбек адабиёти ва матбуотидан олинган мисоллар билан далилланган. Луғат ўзбек тилшунослиги ва туркийшунослик бў- йича мутахассислар, таржимонлар, оммавий ахборот воситалари ходимлари, олий таълим муассасаларининг ўқитувчилари ва талабалари, шунингдек, кенг ўқувчилар оммаси учун мўлжалланган.

ҚИЗИЛ ВА ҚОРА

Қўлингиздаги ушбу китоб француз адиби Мари-Анри Бейль Стендаль қаламига мансуб “Le Rouge et le Noir” романининг рус тили орқали (француз тилидан рус тилига Сергей Бобров, Мария Богословскаялар “Красное и чёрное” номи остида таржима қилишган.) Она тилимизга Ҳасан Турабеков томонидан “Қизил ва қора” номи остида таржима қилинган кўринишидир. Шуни билингки, бадиий асарни таржима қилиш (айниқса, туркий тилларга мансуб бўлмаган тилдан таржима қилиш) шу асарни қайтадан ёзиш билан тенг қийинчиликка эга. Шу тилдаги ибораларни сўзларни, жумлаларни ёки мақол- маталларни маромига етказиб таржима қилиш жуда мушкул иш ҳисобланади. Чунки бунда таржимондан бевосита энг камида иккита тилни мукаммал билиш, шунингдек, ўша тил эгалари – халқнинг турмуш-тарзи, этнографиясини, маданиятини ва тарихини мукаммал билиш талаб этилади. Шунинг учун Ҳасан Тўрабеков ҳам доимо ҳалқимизнинг, айниқса, ўқувчи ёшларимизнинг таҳсин-у ташаккурига сазовор бўлган. Биз ҳам шулар қаторида таржимон- Ҳасан Тўрабековдан ушбу ҳизматлари учун беҳад хурсандмиз! Ушбу китоб илк бор ўзбек тилида 1986-йилда чоп этилган. Бу даврдаги нашрида айрим сўз ва жумлаларнинг маъноси изоҳланмаган ёки русча сўзлар, ёки байналмилал жумлалар орқали берилган эди. Бу ҳолат билан биз таржимонларни ёки уша давр нашриёти ходимларини камситиш фикридан йироқмиз. Фақат ҳозирги давр китобхонларининг талаб ва илтимосларига асосан асар таржимасига қўшимча иқтибослар киритилди ва асар ҳозирги ўзбек адабий тили қоидалари асосида қайта таҳрирланди. Сиз ушбу асарни ўқир экансиз, Франция Наполеоннинг ҳокимияти тугагандан кейин жамиятда қандай ўзгаришлар бўлганини, бу ўзгаришларнинг асарнинг асосий қаҳрамони Жюльен Сорель ҳаётида қандай роль ўйнагани билиб оласиз. Шунингдек, адиб асарда тарихни шунчаки ёритиб ёзмаган, балки унда (бошқа асарларда бўлгани каби) ишқ-муҳаббат, одамийлик, эътиқод ва виждон эркинлигини улуғлаган.

ТЕМУР ТУЗУКЛАРИ

“Темур тузуклари”, “Тузуки Темурий”, “Малфузоти Темурий”, “Воқиоти Темурий” номлари билан ҳам машҳур бўлган”Темур тузуклари” асари икки қисмдан иборат. Биринчи қисмда Амир Темурнинг таржимаи ҳоли, ижтимоий-сиёсий фаолияти, унинг Мовароуннаҳрда марказий ҳокимиятни қўлга киритиши, сиёсий тарқоқликка барҳам бериши, марказлашган давлат тузиши, 27 мамлакатни, ўз тасарруфига киритиши, буюк соҳибқирон тилидан ихчам тарзда баён этилган. Иккинчи қисмида эса машҳур жаҳонгирнинг фарзандларига аталган ўзига хос васият, панд-насиҳатлари ва ўгитларидан иборат. Унда давлатни идора этишда кимларга таяниш, тож-у тахт эгаларининг тутуми ва вазифалари, вазир ва қўшин бошлиқларини танлаш, армиянинг тузилиши ва жанг олиб бориш қоидалари, сипоҳийларнинг маоши, мамлакатни бошқариш тартиби, давлат арбоблари ва қўшин бошлиқларининг бурч ва вазифалари, амирлар, вазирлар ва бошқа мансабдорларнинг тож-у тахт олдида кўрсатган алоҳида хизматларини тақдирлаш йўсини ва бошқалар хусусида гап боради.

ҚОРА ҚУШ ЮЛДУЗИНИНГ СИРИ

“Беш ташаббус – беш китоб” лойиҳасининг навбатдаги китоби Исажон Султон асарларидан тартиб берилди.Тўпламга “Генетик” , “Боқий дарбадар” романлари , “Робия Балхий қиссаси”, ҳикоялар ва бир эссе жамланди. Бу китобга киритилган асарлар улуғ аждодларимиз, бой тарихий меросимиз ва юксак маънавиятимиз – бир сўз билан айтганда – ўзлигимиз ҳақидадир

Маънавий маснавий

Мавлоно Жалолиддин Румий ҳазратларининг “Маънавий маснавий” асари етти асрдан буён Шарқ тафаккури ва бадиий калом мухлисларини ўзига мафтун этиб келмоқда. Ушбу тенгсиз адабий обида ҳар бир имон эгасини Ҳақ ва ҳақиқат сари юксалтирувчи руҳий – қалбий нарвондир. Қўлингиздаги китоб Кўниё кутубхонасида сақланаётган энг мўътабар қўлёзма асосида нашрга тайёрланди. Ўзбек тилидаги таржимаси эса истеъдодли шоир Одил Икром томонидан амалга оширилди. Умид қиламизки, азиз ўқувчимиз ўз имкони даражасида ушбу бепоён маънавий уммондан баҳраманд бўлади.

МЕҲРОБДАН ЧАЁН

Ўзбек романчилиги ва ҳаётий ҳикоялар жанрларининг асосчиси буюк устозимиз –Абдулла Қодирий (1894-1938) ХХ аср ўзбек адабиётининг буюк дарғаларидан бири бўлган. А.Қодирий дастлабки таълимни мусулмон мактаби, рус-тузем мактабида, Абулқосим шайх мадрасасида олган . 1925-1926 –йилларда Москвадаги адабиёт курсида таълим олган. Унинг дастлабки ижодлари “Самарқанд“, “Оина” , “Садои Туркистон” газеталари ва ўзи ташкил этган “ Муштум” журналида эълон қилинган. А.Қодирийнинг “ Тўй”, “ Аҳволимиз “, “Миллатимга”, “Фикр айлагил” каби шеърлари; “Бахтсиз куёв” драмаси, “Жувонбоз” , “Улоқда” (1916-йил), “Калвак Махзумнинг хотира дафтаридан”, “Тошпўлат тажанг нима дейди?” (1920-йил) каби ҳикоялари; “Ўткан кунлар” (1924-1926). “Меҳробдан чаён” (1929-йил) романлари , “Обид кетмон” (1934) қиссаси ҳозирги вақтда ҳам севиб ўқилади. Шунингдек , Н.В. Гоголниниг “Ўйланиш” (1935-йил), А.П.Чеховнинг “Олчазор” (1936-йил) асарларини она тилимизга маҳорат билан таржима қилган. 1937-йилнинг 31- декабрида “халқ душмани” сифатида қамоққа олиниб , 1938-йил 4-октябрда ўлимга маҳкум қилин-ган. Ёзувчининг ўзи ва асарлари 1956-йилдан бошлаб оқлан-ган. Абдулла Қодирий Алишер Навоий номидаги респуб-лика Давлат мукофоти лауреати (1991-йил) , “Мустақиллик” ордени билан тақдирланган (1994-йил).

ЁМҒИР

Инглиз адабиёти тарихида машҳур ёзувчи ва драматург Сомерсет Моэм (1874- 1965) ижоди алоҳида ўринга эга. Адиб ўз асарларида қаҳрамонлар руҳий оламини теран очиб бергани, бадиий сўз имкониятларини юксак маҳорат билан номоён этгани боис жуда кенг китобхонлар оммасининг эътиборини қозонди. С.Моэмнинг “Инсоний эҳтиросларнинг уқубатлари” (1915) , “Ой ва чақа”, “Театр” романлари, кўплаб пъесалари ва айниқса, 1926 йилда нашр этилган “Казуарин дарахти” номли тўпламидан жой олган кўплаб ҳикоялари дунё халқларининг бир неча тилларига таржима қилинган. Сомерсет Моэм жаҳон адабиётида реалистик ҳикояларнинг моҳир устаси сифатида шуҳрат қозонган.Бу ҳикояларида ёзувчи китобхонни инсон руҳиятининг мураккаб дунёсига олиб киради, ҳаётга янгича назар билан – ҳам куюниб, ҳам кулиб қарашга ундайди.

ТАНЛАНГАН АСАРЛАР

Ўзбекистон Қаҳрамони, Халқ шоири Абдулла Орипов “Танланган асарлар” ининг саккизинчи жилди кейинги икки ярим йилда ёзилган руҳият ва чуқур фалсафийлик омихта бўлган янги шеърлардан жамланди. Зукко шеърхонлар улкан шоир ижоди янги мавзулар, янги ифода воситалари билан бойиганига, давр ва халқ шахс ва жамият, инсон ва унинг қалби, нур ва зиё, муҳаббат ва нафрат, яхшилик ва ёвузлик, самимият ва ҳасад, меҳр ва қабоҳат сингари ўлмас ва азалий мавзулар янги ифода воситалари орқали очиб берилганига ишонч ҳосил қилиб, янги шоирона нигоҳдан завқ оладилар, деб умид қиламиз.

САЙЛАНМА

Қўлингиздаги ушбу китоб туркман халқининг улуғ шоири, туркман адабий тили асосчиси, барча халқлар томонидан шеърлари, достонлари севиб ўқиладиган ,ҳофизлар баланд пардаларда куйлайдиган, машшоқлар инжа куйлар басталайдиган оташнафас шоир Махтумқули – Фироғий асарларидан танлаб табдил этилган. Бу ноёб, халқчил асарлар туркманчадан ўзбекчага ўгирилиш жараёнида иложи борича аслиятга яқин руҳда таржима қилинган. Махтумқули ижодининг азиз мухлислари, Ўзбекистон ёзувчилар уюшмаси аъзоси Муҳаммад Пирриевнинг жиддий саъй –ҳаракатлари натижасида амалга оширилган бу табдил Сизларга манзур бўлади, деган умиддамиз.

КАРЛ IX САЛТАНАТИНИНГ ЙИЛНОМАСИ

Проспер Мериме XIX аср француз адабиётида буюк навеллачи, романнавис, шоир ,адабиёт ва театр танқидчиси, тарихчи, таржимон сифатида ном қолдирган. У адабиётнинг реализм оқими рухида ёзилган новеллалар муаллифи сифатида жаҳон миқёсида машхур адиб ҳисобланади. Озод Шарафиддинов таржимасидаги ‘‘Карл IX салтанатининг йилномаси” романи ҳамда Абдумурод Кўчибоев томонидан бевосита француз тилидан ўзбекчага ўгирилган ‘‘Коломба“, “Кармен” каби новеллари Ўзбек китобхонларига яхши таниш. П.Мериме ўз асарларида саёҳатлари давомида тўпланган тарихий воқеаларини инсон тақдири билан омихта ҳолда қизиқарли услубда баён қилади. Миллий колоритнинг тарихий анъаналар, бадиий бўёқлар орқали таъсирчан ва ҳаққоний образларда тасвирлайди.

Алишер Навоийнинг "Сабъати абҳур" луғати

Ушбу китоб янги топилган ва Алишер Навоийга нисбат берилган "Сабъати абҳур"луғатининг лексикографик таҳлилига бағишланган

Қўрқинчли Теҳрон

Мазкур асар икки китобдан иборат бўлиб, унда ўтган аср бошларидагивоқеалар қаламга олинади. Орадан йиллар ўтган бўлса-да, ундаги ғоялар, ўлмас туйғулар, орзулар ва армонлар занжири ўз аҳамиятини йўқотмаган. Бош қаҳрамон Фарруҳнинг эзгулик ва жаҳолат, нафс йўлидаги талотўпларга қарши кураши, қасосга ундаган турфа саргузаштлари ва Маҳинга бўлган соф муҳаббати икки романни бир бирига узвий боғлаб турувчи умумий сюжет чизиғини ташкил этади. "Қўрқинчли теҳрон" дунё адабиёти хазинасидан ўрин олган асарлар сирасига киради. Мушфиқ Козимий қаламига мансуб ушбу асар оламига ошуфта бўлинг, азиз китобхон.

Машҳур Даҳолар Сийрати

Машҳур аллома Шамсиддин Заҳабий қатор асарлари билан Ислом оламида донг таратганлар. Булар орасида у зотнинг минглаб муҳаддис, муфаққиҳ, муарриху муфассирлар тўғрисида қимматбаҳо маълумот берилган бир неча жилддан иборат "Сияру аъламин нубало" китоблари алоҳида аҳамиятга ега. Кўплаб илмий тадқиқотлар, таржимаю таҳлиллар учун манба бўладиган бу битик-хазинада юзлаб ватандошларимизга ҳам муносиб ўрин берилган. Бухоро туманидаги "Чор Бакр" жомеъ масжиди имом-хатиби Aзизхўжа Иноятов томонидан амалга оширилган ушбу таржима орқали уларнинг икки юздан зиёди билан танишиш маънавиятимизнинг бойишига улкан ҳисса қўшиши шубҳасиз.

Шерлок Холмс ҳақида ҳикоялар

Aртур Конан Дойлнинг енг машҳур асари "Шерлок Холмс ҳақида ҳикоялар"дир. Aдиб илк маротаба Шерлок Холмс Образини "Скарлетдаги иш" (1887) романида яратган. Ёзувчи Шерлок Холмс образини "Холмснинг сўнгги иши" (1893) ҳикоясида ўлдирмоқчи бўлади. Лекин бутун дунё китобхонларининг норозилигидан кейин изқуварни тирилтириб, янги ҳикоялар ёзади. Шерлок Холмс ҳақидаги ажойиб-ғаройиб ҳикоялар фавқулотда ҳодисаларга бойлиги билан каттаю кичик китобхонларнинг эътиборини қозонган. Кутилмаган вазиятларда ўзни йўқотмаслик, мустаҳкам ирода, ақл-заковат — бошқаларнинг мушкулини енгиллаштиришни ҳаётининг мазмунига айлантириб олган изқувар таҳсинга лойиқ фазилатлидир.

Ёш Вертернинг изтироблари

Юракларни титратгувчи, ларзага солувчи ушбу роман севги ҳақидаги ҳазин қўшиқ кабидир. Покиза қалбнинг яраланган муҳаббати ҳижрон дамларида ёниб-оловланиб, оқибатда, муҳаббат соҳиби - ёш Вертерни хазон қилади. Ҳар сатри севги билан лиммо-лим бўлган, изтиробдан яралган мактублар шаклида роман кўнглингиз тўридан жой олиши аниқ. Шунинг учун ҳам бу асар Гётенинг шоҳ асарларидан бирига айланган. Ҳамон китобхонларнинг севимли асари бўлмиш севги қиссаси мутолааси сизга муборак бўлсин!

Ёлғизликнинг юз йили

Қўлигингиздаги ушбу китоб Жанубий Aмерикада яшаб ижод етган адиб (туғлган жойи-Колумбия, вафот этган жойи Мексика) Габриэль Гарсиа Маркеснинг испан тилида ёзилган "Cien anos de solodad" романининг рус тили орқали Нурали Қобул, Aнвар Жўрабойев ва Тоҳир Қаҳҳорлар томонидан "Ёлғизликнинг юз йили" номи остида таржима қилинган кўринишидир. Бу таржимонларимиз ушбу асарни таржима қилиш орқали она тилимизнинг луғат бойлигининг бойишига ва китобхонларнинг бадиий адабиётга бўлган қизиқшларининг юксалишига улкан ҳисса қўшгандир. Шуни билингки, бадиий асарни таржима қилиш (айниқса, туркий тилларга мансуб бўмаган тилдан таржима қилиш) шу асарни қайтадан ёзиш билан тенг қийинчиликка ега. Шу тилдаги ибораларни сўзларни, жумлаларни ёки мақол-маталларни маромига етказиб таржима қилиш жуда мушкул иш ҳисобланади. Чунки бунда таржимондан бевосита енг камида иккита тилни мукаммал билиш, шунингдек, ўша тил егалари — халқнинг турмуш-тарзи, етнографиясини, маданиятини ва тарихини мукаммал билиш талаб етилади. Шунинг учун ҳам бошқа машҳур таржимонларимиз каби Нурали Қобул, Aнвар Жўрабойев ва Тоҳир Қаҳҳорлар ҳам доимо халқимизнинг, айниқса, ўқувчи ёшларимизнинг таҳсин-у ташаккурига сазовор бўлган. Биз ҳам шулар қаторида бу таржимонлардан ушбу хизматлари учун беҳад хурсандмиз! Aсарнинг ушбу нашри ҳозирги давр китобхонларининг талаб ва илтимосларига асосан қўшимча иқтибослар ва асар ҳозирги ўзбек адабий тили қоидалари асосида қайта таҳрирланди. Сиз ушбу асарни ўқир экансиз, асарда бошайтилган "Aвлоднинг биринчи вакилини дарахтга боғлаб қўйишади, авлоднинг сўнгисини чумолилар еб битиради" деган мудҳиш башоратга дуч келасиз. Хўш ушбу башорат амалга ошадими? Aсарнинг асосий қаҳрамонлари ушбу башоратга қандай муносабат билдиришади? Бу саволларга асарни ўқиш давомида жавоб оласиз.